پایان تولید محتوای رشته تفسیر و علوم قرآن؛ سطح دو
ضبط و تولید رشته سطح دوعلوم اسلامی با گرایش تفسیر و علوم قرآن به پایان رسید. سطح دو علوم اسلامی با گرایش تفسیر و علوم قرآن، مقطعی است که طلاب ضمن فراگیری فقه و اصول متعارف، به شناخت مفاهیم، اصطلاحات، مبانی، مسائل، روش تحقیق و ساختار دانش تفسیر و علوم قرآن می‌پردازند و پس از احراز توان علمی با ارائة تحقیق پایانی، موفق به دریافت مدرک سطح دو این گرایش میشوند.
کلیات و برنامة درسی سطح دوعلوم اسلامی با گرایش تفسیر و علوم قرآن
مادة 1.عنوان
عنوان برنامه، سطح دو علوم اسلامی با گرایش تفسیر و علوم قرآن است.
مادة 2.تعریف
سطح دو علوم اسلامی با گرایش تفسیر و علوم قرآن، مقطعی است که طلاب ضمن فراگیری فقه و اصول متعارف، به شناخت مفاهیم، اصطلاحات، مبانی، مسائل، روش تحقیق و ساختار دانش تفسیر و علوم قرآن می‌پردازند و پس از احراز توان علمی با ارائة تحقیق پایانی، موفق به دریافت مدرک سطح دو این گرایش میشوند.
مادة 3.اهداف
- شناخت و تبیین معارف و مضامین قرآن کریم و ایجاد توان بهرهگیری از آن؛
- شناخت مفاهیم و مسائل مهمدانش تفسیر و علوم قرآن؛
- آماده‌سازی طلاب جهت فعالیت‌های قرآنی؛
- ایجاد توان تحقیق در حد جمع‌آوری، تتبع و جمع‌بندی مطالب در زمینة معارف قرآنی؛
- ایجاد توان پاسخگویی به پرسش‌های عمومی در حوزة دانش تفسیر و علوم قرآن؛
- تربیت طلاب مستعد جهت ورود به مقاطع تخصصی؛
- شناخت استدلالی مسائل فقهی و اصولی و آشنایی با روشهای استنباط فقهی؛
- ایجاد توان استفاده از متون و منابع مهم فقهی، اصولی، تفسیری و علوم قرآنی و شناخت آنها.
مادة4. سیاست‌ها
- اهتمام به ایجاد زمینة تعالی اخلاقی، معنوی و اعتقادی طلاب؛
- زمینه‌سازی جهت اعتماد به نفس طلاب، در مسائل علمی ـ پژوهشی؛
- تأکید بر آموزش‌های پژوهش‌گرا؛
- توجه به نیازهای جامعه و کاربردی کردن آموزش؛
- تکیه بر آموزش موضوعات اصلی دانش تفسیر و علوم قرآن؛
- تأکید بر بهرهگیری از ابزارهای نوین و روشهای کارآمد آموزشی ـ پژوهشی؛
- اهتمام به شناسایی و حمایت از طلاب مستعد؛
- اهتمام به دروس فقه و اصول و نظارت بر اجرای آن.
مادة5.ضرورت ایجاد گرایش
- اهمیت فوق‌العادة معارف تفسیری و قرآنی به عنوان مهم‌ترین و اصیل‌ترین منبع معرفتی در مکتب اسلام؛
- رسالت حوزة علمیه در تربیت اندیشمندان قرآن‌شناس، جهت شناخت، تبیین و ترویج معارف و مضامین قرآن کریم؛
- نیازاجتماع و امت اسلامی به شناخت، تبیین و ترویج معارف و مضامین قرآن کریم.
مادة6.نظام آموزشی
نظام آموزشی این گرایش به صورت نیم‌سالی، درسی و حضوری است و بدون احتساب زمان تحقیق پایانی، در هفت نیم‌سال ارائه می‌شود.
تبصره:حداکثر مدت تحصیل در موارد اضطراری، بدون احتساب زمان تحقیق پایانی نه نیم‌سال است.
مادة7.شرایط پذیرش
- احراز صلاحیتهای عمومی و اخلاقی، بر اساس آیین‌نامه‌های مصوب؛
- دارا بودن مدرک علمی سطح یک؛
- موفقیت در آزمون ورودی و مصاحبة علمی.
مادة8.عناوین و مشخصات کلی دروس
|
ردیف |
عنوان |
ساعت |
|
1 |
دروس عمومی |
1616 |
|
2 |
دروس گرایشی |
736 |
|
جمع کل |
2352 |
|
مادة9.عناوین و مشخصات تفصیلی دروس
- دروس مشترک
|
ردیف |
عنوان درس |
ساعت |
اهداف |
|
|
فقه |
720 |
شناخت استدلالی مسائل مهم فقه، طبق برنامة مرکز مدیریت در سطح دو (از ابتدای مکاسب، تا القول فی ماهیةالعیب) |
|
|
اصول |
560 |
شناخت استدلالی مسائل مهم اصول، طبق برنامة مرکز مدیریت در سطح دو (تمام رسائل و جلد اول کفایةالاصولتا اول المقصد الثانی فی‌النواهی) |
|
|
کلام اسلامی |
64 |
شناخت استدلالی مسائل مهم و چالشی خداشناسی، نبوت و امامت، با توجه به منابع و متون اصلی کلام اسلامی و ایجاد توان لازم برای پاسخ به مسائل و شبهات اصلی آن |
|
|
فلسفة اسلامی |
64 |
شناخت استدلالی مسائل اساسی و چالشی فلسفة اسلامی |
|
|
رجال و درایه |
32 |
شناخت تکمیلی و تسلط بر مباحث مهم کاربردی و نکات تخصصی رجال و درایه، همراه با معرفی منابع مهم (مکتوب و نرم‌افزاری) رجال و درایه |
|
|
تاریخ معاصر |
32 |
بررسی تحلیلی تاریخ فرهنگی، اجتماعی و سیاسی صد سال اخیر ایران |
|
|
روش تحقیق |
32+16 نظری عملی |
آشنایی با روشهای عمومی پژوهش و کیفیت بهره‌برداری از منابع |
|
|
زبان انگلیسی عمومی 1 و 2 |
32+64 نظری عملی |
ایجاد توان درک مطلب و ترجمة متون سادة انگلیسی |
|
جمع |
1616 |
|
|
- دروس گرایشی
|
ردیف |
عنوان درس |
ساعت |
اهداف |
|
|
آشنایی با قرآن کریم 1 و 2 |
128 |
آشنایی با محتوا و مضامین قرآن کریم از اول تا آخر، به صورت ترتیبی با حذف مطالب تکراری |
|
|
تفسیر ترتیبی 1 |
32 |
ایجاد توان بهرهگیری از آیات جزء اول قرآن کریم و شناخت محتوا و مضامین آن، از تفسیر الکاشف مغنیه |
|
|
تفسیر ترتیبی 2 |
32 |
ایجاد توان بهرهگیری از آیات 142 بقره تا 20 آل‌عمران و شناخت محتوا و مضامین آن، از تفسیر الصافی |
|
|
تفسیر ترتیبی 3 |
32 |
ایجاد توان بهرهگیری از آیات 20 آل‌عمران تا 7 نساء و شناخت محتوا و مضامین آن، از تفسیر الکشّاف |
|
|
تفسیر ترتیبی 4 |
32 |
ایجاد توان بهرهگیری از آیات 7 تا 67 نساء و شناخت محتوا و مضامین آن، از تفسیر التبیان |
|
|
تفسیر ترتیبی 5 |
64 |
ایجاد توان بهرهگیری از آیات 67 تا آخر سورة نساء و شناخت محتوا و مضامین آن، از تفسیر المیزان |
|
|
تفسیر موضوعی 1 (خداشناسی) |
32 |
شناخت خدا، صفات و مراتب توحید، از منظر قرآن کریم، با روش تفسیر موضوعی |
|
|
تفسیر موضوعی 2 ( نبوت) |
32 |
آشنایی با مباحث نبوت عامه (ویژگی‌ها، وظایف و اختیارات، آثار و فوائد) و نبوت خاصه (جهان‌شمولی، حقانیت و خاتمیت دین اسلام) از منظر قرآن کریم، با روش تفسیر موضوعی |
|
|
تفسیر موضوعی 3 (انسان‌شناسی و معاد) |
32 |
شناخت حقیقت مرگ، عالم برزخ و قیامت و ویژگی‌های آن، از منظر قرآن کریم، با روش تفسیر موضوعی |
|
|
تاریخ و علوم قرآن |
32 |
شناخت اصطلاحات و مباحث مهم علوم قرآن و شناخت چگونگی جمع‌آوری، تدوین و سیر تطور قرآن کریم |
|
|
تاریخ تفسیر و مفسران |
32 |
شناخت سیر تطور تفسیر از عهد رسالت تاکنون، همراه با معرفی مهم‌ترین مفسران و تفاسیر شیعه و اهل‌سنت |
|
|
مبانی و قواعد تفسیری |
32 |
شناخت مبانی، اصول، قواعد، ضوابط و مراحل تفسیر صحیح قرآن کریم |
|
|
بلاغت قرآن |
32 |
شناخت فصاحت، بلاغت، آرایه‌های ادبی و زیبایی‌های گفتاری آیات قرآن کریم |
|
|
تجزیه و ترکیب قرآن 1 و 2 |
32+16 نظری عملی |
افزایش توان تطبیق قواعد صرف و نحو بر آیات قرآن کریم، به منظور فهم دقیق آیات، با تأکید بر غریب آیات القرآن |
|
|
مفردات قرآن |
32 |
شناخت معنا و صیغة برخی واژه‌های مهم و رایج در قرآن کریم، همراه با معرفی منابع آن |
|
|
تجوید قرآن کریم |
32+16 نظری عملی |
آشنایی با علم تجوید و ایجاد توان روان‌خوانی و زیباخوانی قرآن کریم |
|
|
تحقیق پایانی |
32+32 عملی |
ارائة پژوهشی جامع، در یکی از موضوعات تفسیر و علوم قرآن در حد تتبع، جمع‌آوری و جمع‌بندی اقوال |
|
جمع |
736 |
|
|
